Müfettişlerin Kartalkaya raporu ortaya çıktı: Sorumluluk İl Özel İdaresi’nde

Bolu’daki Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de yaşanan ve en az 36’sı çocuk 78 kişi hayatını kaybettiği yangın faciasıyla ilgili soruşturma devam ederken, İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen mülkiye müfettişleri de ön inceleme raporunu 30 Ocak’ta tamamladı.

Ön inceleme raporuna T24’ten Cengiz Anıl Bölükbaş ulaştı.

BELEDİYE SINIRLARI DIŞINDA, İL ÖZEL İDARE YETKİSİNDE

Buna göre, raporda, yangın felaketinin gerçekleştiği Grand Kartal Otel’inin İl Belediyesi sınırları dışında İl Özel İdaresinin yetki alanında olduğu belirtildi. Bununla birlikte, raporda İl Özel İdaresi’nin yetki ve imtiyazlarına yönelik olarak, “5302 sayılı İl Özel idaresi Kanunu’nun 7’nci maddesinde İl Özel İdaresinin yetki ve imtiyazları sayılmıştır. Bu yetkilerden birisi de maddenin (g) bendinde düzenlendiği üzere belediye sınırları dışındaki gayri sıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermek ve bu işyerlerini denetlemektir” denildi.

3 ADET RUHSAT DÜZENLENDİ

Raporda, İl Özel İdaresince; Grand Kartal Otel için 26 Kasım 2007, 3 Mart 2008 ve 29 Aralık 2015’te olmak üzere 3 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği yer aldı. Raporda, ruhsatların adres ve şirket ismi değişikliklerinden dolayı değiştirildiği ve her seferinde bir önceki ruhsatın iptal edildiği vurgulandı.

İL ÖZEL İDARESİ’NCE 5 KEZ DENETLENMİŞ

Raporda, otelin Bolu İl Özel İdaresi’nce 17 Mart 2011, 28 Ocak 2016, 21 Ocak 2019, 8 Şubat 2021 ve 14 Şubat 2024 tarihleri olmak üzere 5 kere denetlendiği bilgisi yer aldı. Yapılan denetimlerde, mutfak bölümleri, gıda hazırlama gıda muhafazası, içme ve kullanma suyu temin şekli analiz raporu, havalandırma sistemi, personel hijyeni ve gıda güvenliği alanlarında denetim yapıldığı belirtildi. Denetim yapan personelin sağlık teknisyeni ve gıda mühendisi olması sebebiyle kendi alanlarında denetim yaptıkları bilgisi yer aldı. Bu denetimlere dair her yıl denetleme yapacak komisyonun oluşturulması için Ruhsat Denetim Müdürlüğü’nce İl Özel İdaresi Sekreteri’nden “olur” alındığı ifade edildi.

Raporda, bu denetimleri iyi niyetli denetim olarak kabul etmekle birlikte, İl Özel idaresince 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nda yer alan; “Belediye sınırları dışındaki hükmü ile müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat ve denetlemek…” hükmü ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmeliğin Ek 3’üncü maddesinde belirtilen ilk denetimden sonra yetkili idarelerce yapılacak denetim kapsamında kabul etmenin mümkün olmadığı vurgulandı.

DENETİM, YAPILMASI ZORUNLU BİR İŞLEM

Raporda, konuyla ilgili olarak şu ifadeler yer aldı:

“Nihayetinde İl Özel İdaresi’nin, Kanunla verilen yetki doğrultusunda yaptığı esas işlem işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlemesi işleminin kendisi olup; ‘Denetim’ ise idarece ruhsatın düzenlenmesi ile doğan ve takdir hakkı bulunmadan bağlı bir yetki gibi yapılması zorunlu bir idari işlem olarak, ruhsatın varlığına etki edecek içerikte olması gereklidir.”

‘YENİ BELGE İSTEMESİNİN ÖNÜNDE ENGEL YOK’

Raporda, İl Özel İdaresi’nin denetimin içeriğinin yangın güvenlik önlemleri gibi doğrudan denetleme yetkisi ve uzmanlık gerektiren konular da, ruhsat sahibinden daha önce de istendiği gibi yangın güvenlik önlemlerinin güncelliğini koruyup korumadığının anlaşılabilmesi için yeni bir belge isteyebileceği aktarıldı. Raporda ayrıca, İl Özel İdaresi’nin resen harekete geçerek bu belgeyi düzenleme yetkisi olan kurum ile yazışma yapmasına engel bir durumun olmadığı belirtildi.

GENEL SEKRETER VE YARDIMCISI ‘SORUMLU’ BULUNDU

Raporda, otelde belli dönemlerde denetim yapıldığı, ancak yapılan denetimlerin içeriğinin doğru ve etkin bir şekilde planlanmadığı ifade edildi.

Bu nedenlerle, gözetim, sevk ve idare yetkisini etkin bir şekilde kullanmayarak, denetime ilişkin eksikliklerin zamanında tespit edilmesi için gerekli kararları almadığından Genel Sekreter Sırrı Kösterili’nin hukuken sorumluluğu olduğu belirtildi.

Ayrıca, görev, yetki ve çalışma yönergesinde uzunca bir süreden beri kendisine bağlı birim olarak çalışan ruhsat ve denetim müdürlüğünün yaptığı iş ve işlemlerinden olan işyeri açma ve çalışma ruhsatı denetimlerinden kendi yaptığı evrak sevk işlemleri ile haberi olmasına rağmen, içerikleri konusunda asgari özeni göstermediği, 6 ay aralıklarla yaptığı müdürlük denetimlerinde sadece istatistiki verilere bağlı kalarak, iş ve işlemlerin esasına girmeden denetime ilişkin eksikliklerin zamanında tespit edilmesi için gerekli kararları almadığından Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal’ın da hukuken sorumlu olduğu ifade edildi.

Raporda, Kösterili ile Bal hakkında soruşturma izni verilmesi gerektiği belirtildi.

PERSONELİN HUKUKİ SORUMLULUĞU YOK

Ruhsat biriminde görevlendirilerek denetimlere katılan personelin ise kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili konular kapsamında denetim yaptığı ve denetime esas mevzuat anlamında özel bir hizmet içi eğitime tabi tutulmadıklarından dolayı hukuki sorumluluklarının bulunmadığı vurgulandı.

(ALINTI)